In 2019 registreerde HDN een recordaantal van 430.076 hypotheekaanvragen, een stijging van 10,5% ten opzichte van 2018, met een volume van 106 miljard euro. Dit is hoofdzakelijk het gevolg van een explosieve groei van het aantal oversluitingen en tweede hypotheken. Aanvragen bedoeld voor de aankoop van een woning stegen met 2,8%. Het gemiddelde hypotheekbedrag steeg met 1,3% naar €247.000, terwijl de gemiddelde woningwaarde steeg met 5,2% naar €354.000. Daarnaast ziet HDN het aantal verzekeringsaanvragen met 14% stijgen naar 120.625, ondanks het loslaten van de ORV verplichting, en consumptieve kredieten met 111% naar ruim 8.200 aanvragen.
Binnen dit jaaroverzicht wordt nadrukkelijk onderscheid gemaakt tussen de kopers- en niet-kopersmarkt. Bij het maken van een selectie onder ‘Koper’ kunt u de getoonde informatie beperken tot de desbetreffende markt. Verder bevat dit overzicht ook de nieuw geïntroduceerde klantprofielen waardoor er meer inzicht kan worden verkregen in de ontwikkelingen op de hypotheekmarkt. Voor meer informatie over de klantprofielen kunt u de definities onderaan deze webpagina raadplegen.
HDN heeft dit jaaroverzicht onderverdeeld in de onderwerpen: trends, doelgroepen, regionale ontwikkelingen, energielabels en eigen geld.
In 2019 is de hypotheekrente gedaald naar een historisch laag niveau. Met name de scherpe daling ingezet vanaf juli lijkt te hebben geleid tot een enorme piek in het aantal aanvragen in oktober en november.
Kopersmarkt
▪ Met 3% meer aanvragen is de kopersmarkt in vergelijking met 2018 licht gegroeid. In totaal werden er ruim 274.000 aanvragen ingediend voor de aankoop van een woning.
▪ Het gemiddelde hypotheekbedrag steeg met 4,5% naar circa € 289.000. Dit bedrag ligt ruim € 40.000 hoger dan de gemiddelde hypotheeksom van alle hypotheekaanvragen in 2019.
▪ Kopers zijn in verhouding tot hun inkomen meer gaan lenen, maar in verhouding tot de waarde van de woning juist minder: de gemiddelde LTI steeg van 3,96 naar 4,09 terwijl de gemiddelde LTV met 0,6 procentpunt daalde naar 87%.
▪ Mede door de verruiming van de NHG norm is er een stijging geconstateerd van 7,2% van het aantal hypotheekaanvragen met NHG. Opvallend daarbij is dat de gemiddelde hypotheek gestegen is naar € 206.000 (+8,7%), met een gemiddelde woningwaarde van € 224.500 (+9,9%).
Met de nieuwe klantprofielen kan HDN ontwikkelingen op de hypotheekmarkt beter in kaart brengen. Zo blijkt dat de woningmarkt niet voor alle starters ontoegankelijker is geworden en dat hypotheken vaker worden aangevraagd voor het verbouwen van de woning.
Kopersmarkt
▪ Met 28.074 (-10,5%) en 18.958 (-7,4%) aanvragen hadden jonge starters en nieuwbouw opstromers het moeilijker om een hypotheek aan te vragen in 2019. Dit heeft o.a. te maken met de hoge woningprijzen en beperkte verlening van bouwvergunningen.
▪ Stabiele starters deden het goed in 2019: 2.900 meer aanvragen (+6,2%) met een gemiddelde hypotheek en woningwaarde van respectievelijk €202.000 (+10,6%) en €220.000 (+9,6%).
▪ De opstromers profiteren van de stijging van de woningprijzen (+5,6% aanvragen) en gebruiken gemiddeld bijna 30% meer overwaarde om te verhuizen naar een duurdere woning: ruim €62.000 in 2019 tegenover €47.900 in 2018.
▪ Met 13% meer aanvragen groeide de NHG doorstromers het hardst. Met een stijging van 8,4% in woningwaarde is ook hier de verruiming van de NHG-norm duidelijk zichtbaar.
In heel Nederland was er sprake van een groei van het aantal hypotheekaanvragen. Van alle provincies loopt Flevoland voorop met een stijging van 23%.
Kopersmarkt
▪ Met 48.589 (+4,7%) aanvragen is de kopersmarkt het grootst in Zuid-Holland. Noord-Holland en Noord-Brabant volgen met 39.981 (+7,5%) en 37.100 (+3,2%) aanvragen.
▪ De kopersmarkt in Drenthe bleef daarentegen steken op ongeveer 8.000 aanvragen en noteerde daardoor een daling van 1,3%.
▪ Woningen waren gemiddeld het duurst in Noord-Holland (€428.469) en Utrecht (€406.753). De woningwaarde nam in Zuid-Holland (+7,6%) en Flevoland (+7,5%) het meeste toe.
▪ Met een stijging van 6,6% registreerde Flevoland als enige provincie een toename van het aantal aanvragen van jonge starters.
HDN constateert dat verduurzaming op de hypotheekmarkt steeds belangrijker wordt met meer vraag naar energiezuinige woningen en aanzienlijk meer investeringen in energiebesparende maatregelen. Daarbij moet aangegeven worden dat er in absolute aantallen nog veel te winnen is.
Kopersmarkt
▪ Bij 34,6% van de aanvragen in de kopersmarkt was een energielabel bekend, een stijging van 12% ten opzichte van 2018.
▪ Er werden 23% meer NHG hypotheken aangevraagd met EBV. Daarmee kwam het totaal op 7.281 met een gemiddeld hypotheekbedrag van €229.500 (+7,4%).
▪ Met ruim 46.000 aanvragen groeide de markt voor energiezuinige woningen (label A of hoger) met 9,7%. De gemiddelde woningwaarde steeg met 5,4% van €403.500 naar €425.500.
▪ De vraag naar energie neutrale of nul-op-de-meter woningen verdubbelde bijna: 4.544 aanvragen (+90,7%). Alleen in Limburg en Gelderland was er sprake van een afname.
Waar (nieuwbouw) opstromers minder eigen geld hoeven in te leggen, hebben NHG doorstromers juist 2,3% meer nodig. Ook hier laten de klantprofielen dus een genuanceerder beeld van de ontwikkelingen op de hypotheekmarkt zien.
Kopersmarkt
▪ Het percentage jonge en stabiele starters dat minder dan €10.000 eigen geld inbrengt is gedaald van 39% in 2018 naar 35% in 2019. Het percentage dat tussen de €10.000 en €20.000 meeneemt is daarentegen gegroeid van 32% naar 37%.
▪ Kopers die kiezen voor NHG brachten gemiddeld ruim €20.000 eigen geld in, een stijging van 8,2% ten opzichte van 2018.
▪ Gepensioneerde kopers brachten €47.500 eigen geld in (-15,6%). Gemiddeld gebruiken zij ongeveer €130.000 aan overwaarde voor de financiering van de nieuwe woning.
▪ Nieuwbouw opstromers lenen in verhouding tot hun inkomen het meest (4,49 keer) en brachten 3,5% minder eigen geld in (€36.500).