Waar het coronavirus in 2020 wereldwijd voor grote problemen zorgde, bleef de Nederlandse hypotheekmarkt onverminderd hard doorgroeien. HDN registreerde na het topjaar 2019 wederom een recordaantal hypotheekaanvragen van 535.375. Dat is een stijging van 24,5% ten opzichte van 2019 toen er 430.076 hypotheken werden aangevraagd. Het aantal aanvragen ten behoeve van de aanschaf van een woning steeg met 10,8% naar 303.788, waar het aantal oversluitingen en tweede hypotheken met maar liefst 48,5% toenam en daarmee uitkwam op 231.587. Dat maakt dat er in 2020 ruim 136 miljard euro aan hypotheken is aangevraagd via HDN.

Door de krapte op de woningmarkt steeg binnen de kopersmarkt het gemiddelde hypotheekbedrag met 7,9% naar € 312.100 en de gemiddelde woningwaarde met 9,4% naar € 386.000.

Binnen dit jaaroverzicht wordt nadrukkelijk onderscheid gemaakt tussen de kopers- en niet-kopersmarkt. Door linksboven in het scherm een selectie te maken onder ‘Koper’ kies je de desbetreffende markt.

Aanvragen worden op basis van tientallen kenmerken toegewezen aan het profiel waar zij de meeste overeenkomsten mee hebben. Zo onderscheiden we 10 soorten hypotheekaanvragers. Onderaan dit overzicht staat een toelichting per klantprofiel.

De groei van de kopersmarkt is hoofdzakelijk zichtbaar bij profielen actief in de hogere segmenten van de markt. Vanwege de grote concurrentie worden er echter onderin de markt sterkere prijsstijgingen waargenomen. Daarnaast lijkt de coronacrisis het met name voor ondernemers moeilijker te hebben gemaakt om een woning te kopen. In de niet-kopersmarkt is er sprake van een uniforme stijging over de klantprofielen.

Kopersmarkt
▪ In de kopersmarkt waren de meeste aanvragen in 2020 afkomstig van de Opstromer. Zij deden in totaal 67.517 aanvragen, een stijging van 19,7% ten opzichte van 2019. De sterkste stijging werd genoteerd door de Opstromer nieuwbouw. Het aantal aanvragen groeide met 28,1% van 23.025 naar 29.506.
▪ De Doorstomer NHG is het enige profiel dat minder aanvragen deed dan in 2019 (-1,7%). Ook de Ondernemer aankoop kon moeilijk profiteren van de sterk groeiende markt met een toename van maar 2%.
▪ Bij met name de Starter jong en Starter stabiel was er een sterke stijging zichtbaar van zowel het gemiddelde hypotheekbedrag (7,4% en 8,2%) als de ingebrachte eigen middelen (15,5% en 13%). Dit duidt op concurrentie in dit segment waarbij consumenten moeten overbieden om een woning te bemachtigen. De sterkere stijging van het hypotheekbedrag en gelijktijdig mindere stijging van ingebracht eigen geld van de Starter stabiel ten opzichte van de Starter jong kan o.a. toegeschreven worden aan de verruiming van de normen voor tweeverdieners.
▪ Bij 90% van de Gepensioneerde kopers is aflossingsvrij de belangrijkste hypotheekvorm. Ook is het verschil tussen het gemiddelde hypotheekbedrag en de gemiddelde woningwaarde inmiddels opgelopen tot meer dan € 200.000 waardoor de gemiddelde LTV is gedaald tot 44,7%.

Bij ongeveer 30% van alle hypotheekaanvragen in 2020 werd een energielabel opgegeven. Dit is opnieuw een toename ten opzichte van het jaar daarvoor (+9,5%). Het meefinancieren van energiebesparende voorzieningen is daarentegen nagenoeg gelijk gebleven met 5,1% van de aanvragen in 2020 ten opzichte van 5% in 2019. Daarbij zijn er ook duidelijke verschillen te zien tussen aanvragen met of zonder NHG.

Kopersmarkt
▪ Het energielabel werd in 2020 vaker opgegeven bij het aanvragen van een hypotheek voor de aanschaf van een woning. Waar dit in 2019 nog bij 34,6% van de aanvragen het geval was, is dit inmiddels gestegen naar 40,1% (+16%).
▪ Kopers die gebruik maakten van NHG financierden minder vaak energiebesparende voorzieningen mee: 6,2% tegenover 6,7% het jaar daarvoor. Kopers zonder NHG deden het verhoudingsgewijs juist iets vaker (+4,6%), waarbij wel opgemerkt dient te worden dat de toename sterk is afgenomen (in 2019 was dit nog ruim 36%).
▪ Van koopwoningen waarbij een energielabel bekend was, hadden de meeste in 2020 een label A (20%), gevolgd door C (18%) en A++ (15%).
▪ Er werden 59.549 hypotheken aangevraagd voor de aanschaf van een energiezuinige woning (label A of hoger), 28,9% meer dan in 2019. In Flevoland was de toename met 46,9% het grootst.
▪ De gemiddelde woningwaarde van een energie neutrale of nul-op-de-meter woning was in 2020 circa € 498.500, 5,2% meer dan in 2019. Daarmee loopt de waardeontwikkeling achter op dat van de markt in zijn geheel.