HDN registreerde in het afgelopen kwartaal 92.999 aanvragen. De kopersmarkt laat een lichte stijging zien. Er werden namelijk 60.099 hypotheken aangevraagd voor de koop van een woning, een stijging van 7,6% in vergelijking met het eerste kwartaal van dit jaar. Hetzelfde is terug te zien in de gemiddelde hypotheekbedragen en woningwaardes, die licht zijn gestegen ten opzichte van 2023 Q1. Driekwart van de aanvragen in de niet-kopersmarkt is een onderhandse verhoging of tweede hypotheek, waar dit in 2022 Q2 55% van de niet-kopersmarkt besloeg.

Kopersmarkt
▪ HDN registreerde dit kwartaal 60.099 hypotheekaanvragen bedoeld voor de aanschaf van een woning, 15,4% minder dan in dezelfde periode vorig jaar waarin 71.000 aanvragen werden verstuurd.
▪ Het gemiddelde hypotheekbedrag daalde met 6,7% van € 353.800 in 2022 Q2 naar € 330.000,- in 2023 Q2. De gemiddelde waarde van een koopwoning daalde nog wat meer met 8,8% van € 482.800,- naar € 440.400,-. Als we Q1 2023 en Q2 2023 met elkaar vergelijken is er sprake van een lichte stijging van circa € 6.000,- van het gemiddelde hypotheekbedrag en € 7.700,- van de woningwaarde.
▪ Mede door het verruimen van de NHG norm, is er een toename zichtbaar van hypotheekaanvragen met 42,8% (28.604) onder NHG.
▪ De meeneemhypotheek blijft door de hoge rentes onverminderd populair. Er werden 14.914 aanvragen ingediend met een verhuisregeling, een verdrievoudiging ten opzichte van de 4.900 in dezelfde periode een jaar eerder. Het gemiddelde hypotheekbedrag dat een consument meeneemt is € 210.000,- .

Niet-kopersmarkt (o.a. oversluitingen & tweede hypotheken)
▪ Met 32.900 aanvragen in 2023 Q2 kromp de niet-kopersmarkt niet alleen met 53,7% ten opzichte van een jaar eerder, maar ook met 7,3% in vergelijking met de 35.500 aanvragen in het eerste kwartaal van dit jaar.
▪ Met het wegvallen van de Oversluiter, bestaat de niet-kopersmarkt, met 25.000 aanvragen, grotendeels (75%) uit onderhandse verhogingen en tweede hypotheken. Mede daardoor is het gemiddelde hypotheekbedrag gedaald van € 148.700 naar € 104.000, een daling van 30%.
▪ Aflossingsvrije hypotheken waren populairder in Q2 2022, toen er bijna 21.000 volledig aflossingsvrije hypotheken werden aangevraagd. Dit kwartaal waren dit er 5.700, een afname van bijna 73%. Vanwege de hogere rente is aflossingsvrij lenen minder in trek.

In heel Nederland is er sprake van een krimp van de hypotheekmarkt ten opzichte van een jaar geleden. De kopersmarkt liet de grootste daling noteren in Flevoland met een terugval van 19%. De niet-kopersmarkt is feitelijk gehalveerd in iedere provincie door het vrijwel compleet opdrogen van de oversluitmarkt. De gemiddelde woningwaarde van aan te schaffen woningen daalde het hardst in Utrecht (-10,4%) en Noord-Holland (-10,2%). Dat wil niet gelijk zeggen dat de waarde van de gehele woningvoorraad in deze provincies aanzienlijk is verminderd, maar komt vermoedelijk eerder doordat er meer aanbod is gekomen aan de onderkant van de markt. In deze provincies zien we dan ook de Starter Jong en Starter Stabiel gezamenlijk de grootste inhaalslag maakten met respectievelijk 48% en 52% meer aanvragen.

Kopersmarkt
▪ Traditiegetrouw was de kopersmarkt het grootste in Zuid-Holland met 11.700 aanvragen, 11,6% minder dan vorig jaar. In Flevoland was de krimp het sterkste met 19%. Hier werden 1.600 hypotheken aangevraagd voor het kopen van een woning tegenover circa 2.000 in 2022 Q2.
▪ De gemiddelde woningwaarde daalde het hardste in Utrecht (-10,4%) en Noord-Holland (-10,2%). Tegelijkertijd blijven dit verreweg de duurste provincies om een woning te kopen met gemiddelde waardes van € 500.000,- en € 522.000,-.
▪ De grootste toenames van de Starter Stabiel zijn in Noord-Holland, met 61% meer aanvragen dan een jaar eerder, en de Starter Jong in Utrecht met een stijging van 54%. Limburg was de enige provincie waar beide startersprofielen nauwelijks meer actief zijn geworden.
▪ De Doorstomer NHG deed het in heel het land aanzienlijk beter dan een jaar eerder. De kleinste toename werd gerealiseerd in Zeeland met 26% meer aanvragen.

Niet-kopersmarkt (o.a. oversluitingen & tweede hypotheken)
▪ De niet-kopersmarkt had ook in het tweede kwartaal van 2023 te maken met een zeer sterke uniforme landelijke krimp. In alle provincies werd een daling van rond de 50% geregistreerd.
▪ Met bijna 3.400 aanvragen werden in Zuid-Holland ook de meeste hypotheekaanvragen ingediend door de Verbouwer, gevolgd door Noord-Brabant met 2.600 aanvragen.
▪ Voor verbouwingen werd het meeste geleend in Utrecht met gemiddeld € 57.900,- en het minst in Drenthe met € 44.100,-.

In het vorige kwartaaloverzicht werd gesproken over een verkleining van de kloof tussen starters en doorstromers in de kopersmarkt. Dit lijkt tot op zekere hoogte ook dit kwartaal het geval te zijn met de Starter Jong die met € 35.800,- aanzienlijk minder hoefde in te leggen dan een jaar geleden (-14,8%) waar de Opstromer juist meer mee moest nemen: € 45.200,- (+9%).

Kopersmarkt
▪ Een koper legde gemiddeld € 41.400,- aan eigen middelen in bij de aanschaf van een eigen woning, 9% minder dan in 2022 Q2 toen dit € 45.500,- was.
▪ De Starter Hoog Segment zag het benodigde eigen geld het hardste dalen. Gemiddeld werd € 51.500,- ingelegd, ruim 17% minder dan een jaar geleden. Wel blijft dit profiel de meeste eigen middelen inbrengen bij de aanschaf van een woning.
▪ De Doorstromer NHG nam in 2023 Q2 gemiddeld € 30.600,- aan eigen geld mee ten opzichte van € 28.400,- vorig jaar, een stijging van 7,7%. Overigens heeft dit profiel dan weer het minste nodig van alle profielen binnen de kopersmarkt.
▪ De groep kopers die tussen de € 5.000,- en € 20.000,- inleggen is gegroeid in vergelijking met vorig jaar: van 21% in 2022 Q2 naar 28% in het afgelopen kwartaal. De groep die meer dan € 20.000,- moest inleggen kromp juist van 48% naar 43%, maar blijft daarmee nog wel een stuk groter.

Niet-kopersmarkt (o.a. oversluitingen & tweede hypotheken)
▪ Mensen die ondanks de hoge rente toch genoodzaakt zijn over te sluiten, lijken fors meer af te lossen. Gemiddeld werd zo’n € 14.000 aan eigen middelen ingelegd waar dit vorig jaar circa € 11.200 was (+26%).
▪ Ook de Gepensioneerde nam aanzienlijk meer eigen middelen mee bij een over- of bijsluiting: € 5.200,- (+11%).