HDN registreerde in het tweede kwartaal van 2023 92.999 hypotheekaanvragen, een afname van 34,5% ten opzichte van dezelfde periode in 2022. De kopersmarkt liet daarbij 60.099 aanvragen noteren (-15,4%) en de niet-kopersmarkt 32.900 (-53,7%). Hoewel de hypotheekmarkt, in vergelijking met 2022, een sterke daling laat zien, ziet HDN dat de markt zich stabiliseert vergeleken met het voorgaande kwartaal. Toen werden in totaal 91.341 aanvragen gedaan; 55.841 voor de aanschaf van een woning en 35.500 over- en bijsluitingen.
Het gemiddelde hypotheekbedrag in de kopersmarkt daalde met 6,7% ten opzichte van Q2 2022 en kwam daarmee in 2023 Q2 uit op € 330.024,-. Ook de gemiddelde waarde van een woning lag € 42.000,- lager dan een jaar eerder, een daling van 8,8%, en bedroeg € 440.425,-. Opnieuw geldt echter dat vergeleken met het eerste kwartaal, zowel het gemiddelde hypotheekbedrag als de woningwaarde niet verder zijn gedaald maar zelfs licht zijn gestegen. Binnen de niet-kopersmarkt daalde het gemiddelde hypotheekbedrag met 30% van € 148.700 in 2022 Q2 naar € 104.022,- in het afgelopen kwartaal.
Binnen dit kwartaaloverzicht wordt onderscheid gemaakt tussen de kopers- en niet-kopersmarkt. Door boven in het scherm een selectie te maken onder ‘Koper’ kies je de desbetreffende markt.
HDN registreerde in het afgelopen kwartaal 92.999 aanvragen. De kopersmarkt laat een lichte stijging zien. Er werden namelijk 60.099 hypotheken aangevraagd voor de koop van een woning, een stijging van 7,6% in vergelijking met het eerste kwartaal van dit jaar. Hetzelfde is terug te zien in de gemiddelde hypotheekbedragen en woningwaardes, die licht zijn gestegen ten opzichte van 2023 Q1. Driekwart van de aanvragen in de niet-kopersmarkt is een onderhandse verhoging of tweede hypotheek, waar dit in 2022 Q2 55% van de niet-kopersmarkt besloeg.
Niet-kopersmarkt (o.a. oversluitingen & tweede hypotheken)
▪ Met 32.900 aanvragen in 2023 Q2 kromp de niet-kopersmarkt niet alleen met 53,7% ten opzichte van een jaar eerder, maar ook met 7,3% in vergelijking met de 35.500 aanvragen in het eerste kwartaal van dit jaar.
▪ Met het wegvallen van de Oversluiter, bestaat de niet-kopersmarkt, met 25.000 aanvragen, grotendeels (75%) uit onderhandse verhogingen en tweede hypotheken. Mede daardoor is het gemiddelde hypotheekbedrag gedaald van € 148.700 naar € 104.000, een daling van 30%.
▪ Aflossingsvrije hypotheken waren populairder in Q2 2022, toen er bijna 21.000 volledig aflossingsvrije hypotheken werden aangevraagd. Dit kwartaal waren dit er 5.700, een afname van bijna 73%. Vanwege de hogere rente is aflossingsvrij lenen minder in trek.
Hoewel er nog volop naar oplossingen wordt gezocht voor de woningcrisis waar Nederland zich in bevindt, lijken starters de afgelopen periode wat wind in de zeilen te krijgen. De Starter Stabiel handhaafde de koppositie binnen de kopersmarkt en noteerde met 12.860 aanvragen een stijging van ruim 24% ten opzichte van dezelfde periode vorige jaar. Mogelijk dat het terugtrekken van investeerders en afstoten van vastgoed door particuliere verhuurders ruimte geeft voor groei aan de ‘traditionelere’ startersprofielen en de Doorstomer NHG. De Opstromer Nieuwbouw was net als voorgaand kwartaal de grootste verliezer en zag het aantal aanvragen met maar liefst 43% teruglopen van 5.880 in 2022 Q2 naar 3.320 in 2023 Q2. Gezien de daling van het aantal bouwvergunningen, lijkt hier op korte termijn ook geen verandering in te komen.
Niet-kopersmarkt (o.a. oversluitingen & tweede hypotheken)
▪ De Verbouwer deed 17.750 aanvragen, 34% minder dan een jaar eerder. Het gemiddelde hypotheekbedrag ligt al lange tijd rond de € 50.000,- en is ook dit kwartaal ongewijzigd gebleven.
▪ Logischerwijs daalde de Oversluiter opnieuw het sterkst binnen de niet-kopersmarkt van 22.400 aanvragen in 2022 Q2 naar 5.750 aanvragen dit kwartaal (-75%). Het gemiddelde hypotheekbedrag dat werd overgesloten lag met € 187.240,- circa 17% lager dan in 2022 Q2.
In heel Nederland is er sprake van een krimp van de hypotheekmarkt ten opzichte van een jaar geleden. De kopersmarkt liet de grootste daling noteren in Flevoland met een terugval van 19%. De niet-kopersmarkt is feitelijk gehalveerd in iedere provincie door het vrijwel compleet opdrogen van de oversluitmarkt. De gemiddelde woningwaarde van aan te schaffen woningen daalde het hardst in Utrecht (-10,4%) en Noord-Holland (-10,2%). Dat wil niet gelijk zeggen dat de waarde van de gehele woningvoorraad in deze provincies aanzienlijk is verminderd, maar komt vermoedelijk eerder doordat er meer aanbod is gekomen aan de onderkant van de markt. In deze provincies zien we dan ook de Starter Jong en Starter Stabiel gezamenlijk de grootste inhaalslag maakten met respectievelijk 48% en 52% meer aanvragen.
Niet-kopersmarkt (o.a. oversluitingen & tweede hypotheken)
▪ De niet-kopersmarkt had ook in het tweede kwartaal van 2023 te maken met een zeer sterke uniforme landelijke krimp. In alle provincies werd een daling van rond de 50% geregistreerd.
▪ Met bijna 3.400 aanvragen werden in Zuid-Holland ook de meeste hypotheekaanvragen ingediend door de Verbouwer, gevolgd door Noord-Brabant met 2.600 aanvragen.
▪ Voor verbouwingen werd het meeste geleend in Utrecht met gemiddeld € 57.900,- en het minst in Drenthe met € 44.100,-.
Van alle hypotheekaanvragen in 2023 Q2 was bij 57,2% een energielabel bekend en werd in 14,7% van de aanvragen ervoor gekozen om energiebesparende maatregelen mee te financieren. Met het oog op verduurzaming van de woningvoorraad is dit een mooie stijging ten opzichte van een jaar geleden, toen bij 10% van de aanvragen energiebesparende maatregelen meegefinancierd werden. Dit neemt niet weg dat we als woningmarkt nog een flinke weg te gaan hebben om de verduurzamingsambities te halen. Er wordt vooral veel verduurzaamd in combinatie met NHG: bij 1 op de 5 aanvragen wordt geopteerd voor energiebesparende maatregelen.
Niet-kopersmarkt (o.a. oversluitingen & tweede hypotheken)
▪ In die niet-kopersmarkt was bij 36,4% van de aanvragen een energielabel bekend. Vergelijkbaar met de kopersmarkt waren de meest voorkomende C (33%), A (18%) en B (15%).
▪ Bij 14,0% van de aanvragen werd gebruik gemaakt van de optie energiebesparende maatregelen mee te financieren tegenover 11,1% in 2022 Q2. Wel ligt dit iets lager dan de 14,8% in het eerste kwartaal van dit jaar.
▪ De Verbouwer koos in 18% van de aanvragen voor het meefinancieren van energiebesparende maatregelen.
In het vorige kwartaaloverzicht werd gesproken over een verkleining van de kloof tussen starters en doorstromers in de kopersmarkt. Dit lijkt tot op zekere hoogte ook dit kwartaal het geval te zijn met de Starter Jong die met € 35.800,- aanzienlijk minder hoefde in te leggen dan een jaar geleden (-14,8%) waar de Opstromer juist meer mee moest nemen: € 45.200,- (+9%).
Niet-kopersmarkt (o.a. oversluitingen & tweede hypotheken)
▪ Mensen die ondanks de hoge rente toch genoodzaakt zijn over te sluiten, lijken fors meer af te lossen. Gemiddeld werd zo’n € 14.000 aan eigen middelen ingelegd waar dit vorig jaar circa € 11.200 was (+26%).
▪ Ook de Gepensioneerde nam aanzienlijk meer eigen middelen mee bij een over- of bijsluiting: € 5.200,- (+11%).