Het afgelopen kwartaal stond opnieuw in het teken van een sterke groei van de hypotheekmarkt. Kopers vroegen gemiddeld ruim € 24.000,- meer hypotheek aan dan een jaar eerder om de gestegen prijzen enigszins bij te kunnen benen en ook niet-kopers vroegen meer aan. Zo kwam een tweede hypotheek uit op gemiddeld € 100.000,- tegenover € 89.600,- in 2023 Q3 (+11,6%). Wel ziet HDN dat de groei van kwartaal-op-kwartaal afvlakt. Zo steeg in Q2 het aantal aanvragen in vergelijking met een jaar eerder 27,7% waar het in Q3 een stijging van 22,4% is. Dit kan duiden op stabilisatie van de hypotheekmarkt. Wat daarbij een grote rol zal gaan spelen, is de verdere ontwikkeling van de rentestanden. Deze zijn gedurende het afgelopen kwartaal langzaam gaan dalen wat zich ook direct vertaalde in een verdere stijging van het gemiddelde hypotheekbedrag en de gemiddelde woningwaarde.

Kopersmarkt
▪ HDN registreerde in het derde kwartaal van dit jaar 74.820 hypotheekaanvragen bedoeld voor de aanschaf van een woning, 22,4% meer dan de 62.420 aanvragen in 2023 Q3. Het gemiddelde hypotheekbedrag steeg met 7,2% van € 337.620,- naar € 361.790,-, waar de gemiddelde waarde van een koopwoning nog wat harder steeg en in 2024 Q3 uitkwam op € 492.980 ,-.
▪ Het aantal aanvragen voor meeneemhypotheken steeg van 17.080 in 2023 Q3 naar 21.440 in het afgelopen kwartaal (+25,5%). Gemiddeld werd er door meenemers € 397.270,- hypotheek aangevraagd (+6,7%) voor een woning ter waarde van € 605.220,- (+12%).
▪ Kopers die geen meeneemregeling gebruikten, leenden het afgelopen kwartaal gemiddeld € 347.530,-, ten opzichte van € 324.600,- in 2023 Q3 (+7%), voor de aanschaf van een woning van € 447.900,- (+7%).
▪ Kopers die geen gebruik maken van een meeneemregeling kozen wat vaker voor NHG. Het aantal aanvragen met nationale hypotheek garantie steeg van 24.110 naar 28.820 (+19,5%). Daarnaast werden er door deze groep 24.560 aanvragen ingediend zonder NHG, een stijging van 15,7% ten opzichte van vorig jaar.

Niet-kopersmarkt (o.a. oversluitingen & tweede hypotheken)
▪ De niet-kopersmarkt kwam uit op 41.230 aanvragen in het derde kwartaal, een stijging van 27,4% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar toen 32.360 aanvragen werden verstuurd.
▪ Er werden 16.820 onderhandse verhogingen aangevraagd tegenover 13.030 in 2023 Q3, een stijging van bijna 30%. Daarbij steeg ook het gemiddelde bedrag van de verhoging fors van € 56.840,- naar € 63.880,- (+12,4%).
▪ Oversluitingen zaten het afgelopen kwartaal weer iets in de lift. In totaal werden er 7.010 aanvragen ingediend voor (interne) oversluitingen, een stijging van 20% ten opzichte van de 5.840 aanvragen in 2023 Q3. Het betrof daarbij hypotheken met een resterend bedrag van gemiddeld € 248.050,- (+6,8%).

Hoewel de hypotheekmarkt in het derde kwartaal door heel Nederland dubbele groeicijfers liet noteren, zijn er in binnen de kopersmarkt wel duidelijkere regionale verschillen te vinden. Limburg (+24%) en Friesland (+23%) groeiden het meest. Utrecht bleef daarentegen achter met slechts 6,5% groei. Ook opvallend is Zeeland die met een groei van 11% ver onder het landelijk gemiddelde lag. Vorig kwartaal was deze provincie nog één van de sterkste stijgers. De niet-kopersmarkt groeide net als vorig kwartaal in het hele land hard. Hier werd de minste groei geregistreerd in Groningen met nog steeds bijna 20%.

Kopersmarkt
▪ De meeste kopers waren zoals gebruikelijk in Zuid-Holland te vinden. Er werden 18,8% meer aanvragen ingediend dan vorig jaar waarmee het totaal uitkwam op 13.830. Noord-Holland volgt op plek twee met 11.350 aanvragen (+18,7%).
▪ De sterkste groei was te vinden in Limburg waar het aantal aanvragen toenam van 3.320 naar 4.130 (+24%), gevolgd door Friesland met een groei van 1.970 naar 2.420 aanvragen (+23%). In deze twee provincies wisten met name de twee grootste profielen, de Starter hoog segment en Opstromer, verhoudingsgewijs dan ook het meeste winst te boeken van alle provincies.
▪ Utrecht was de duurste provincie om een woning te kopen: met een gemiddelde woningwaarde van € 579.480,- (+13,7%) kwam Utrecht nipt boven Noord-Holland uit met € 578.500,- (+8%). In deze provincie was de waardestijging ten opzichte van vorig jaar dan ook het grootste, gevolgd door Overijssel met een stijging van 12,6% naar € 437.840,-.
▪ Utrecht was tevens de enige provincie waar kopers per saldo minder gebruik maakte van NHG waardoor het aantal aanvragen met garantie daalde naar 1.270 (-6%) op een totaal van 4.520.
▪ De Starter stabiel verloor veel terrein in Utrecht en Flevoland met respectievelijk 21% en 17% minder aanvragen dan in 2023 Q3.

Niet-kopersmarkt (o.a. oversluitingen & tweede hypotheken)
▪ Het afgelopen kwartaal stond wederom in het teken van een sterke groei van de niet-kopersmarkt. Met een stijging van 36% voert Gelderland de lijst aan, terwijl de minste groei werd geregistreerd in Groningen met 20%.
▪ Utrecht is ook wat betreft de hoogte van tweede hypotheken Noord-Holland voorbij. Het afgelopen kwartaal werd gemiddeld € 122.270,- (+20%) aangevraagd tegenover € 115.430 (+6%) in Noord-Holland. Onderhands wordt er echter nog steeds het meeste bijgeleend in Noord-Holland met gemiddeld € 78.000,- (+17%) tegenover € 73.730 (+7%) in Utrecht.

De hoeveelheid eigen middelen die een koper gemiddeld nodig heeft voor de aanschaf van een woning schommelt al geruime tijd redelijk stabiel rond de € 40.000,- en zo ook het afgelopen kwartaal. Wel lijkt de ontwikkeling dat starters meer en doorstromers juist minder eigen middelen nodig hebben zich verder door te zetten.

Kopersmarkt
▪ Een koper had gemiddeld € 40.700,- aan eigen middelen nodig bij de aanschaf van een woning, een kleine daling ten opzichte van de gemiddeld inleg in 2023 Q3 (€ 41.460,-).
▪ De Starter stabiel zag de benodigde eigen middelen ook dit kwartaal het meest stijgen. Gemiddeld werd er € 43.530,- ingelegd ten opzichte van € 39.550,- in 2023 Q3, een stijging van 10%. Met uitzondering van de Starter hoog segment (€ 49.560,-) en Ondernemer aankoop (€ 44.390,-) heeft dit profiel de meeste eigen middelen nodig.
▪ De Starter Jong had gemiddeld € 39.520,- aan eigen geld nodig, 8% meer dan een jaar eerder, terwijl de Opstromer juist 8% minder nodig had en vrijwel gelijk uitkwam met gemiddeld € 40.030,-. Daarbij wel de kanttekening dat eerstgenoemde een woning koopt van circa €311.500,- terwijl de Opstromer een woning koopt van € 630.980,-.
▪ De Opstromer nieuwbouw had het afgelopen kwartaal voldoende aan € 31.200,-, een daling van bijna 20% ten opzichte van de € 38.850,- in 2023 Q3.
▪ Bij circa 60% van de aanvragen van doorstromers wordt aangegeven dat er € 5.000,- of minder aan eigen middelen worden ingelegd waar dit in het derde kwartaal van 2023 nog 54% was. Onder starters is het tegenovergestelde zichtbaar, daar geeft inmiddels 54% aan € 20.000,- of meer nodig te hebben waar dit een jaar eerder nog 48% was.

Niet-kopersmarkt (o.a. oversluitingen & tweede hypotheken)
▪ Gemiddeld werd zo’n € 11.680 aan eigen middelen ingelegd door de Oversluiter, een vrij stevige daling van ruim 11% ten opzichte van een jaar eerder (€ 13.140,-).
▪ Het meeste eigen geld wordt ingelegd bij interne oversluitingen met gemiddeld € 22.920,-, een stijging van 8%. Bij oversluitingen waarbij van geldverstrekker wordt gewisseld ligt dit met gemiddeld € 10.400,- aanzienlijk lager, wat daarnaast ook een daling is van 14% ten opzichte van vorig jaar.