Ondanks de coranacrisis is de hypotheekmarkt op volle toeren blijven draaien. Zo registreerde HDN in het tweede kwartaal maar liefst 145.940 hypotheekaanvragen, 40% meer dan in 2019 (104.343). Net als in het vorige kwartaal is er met name een zeer sterke groei van het aantal oversluitingen en tweede hypotheken waarneembaar (+88% in vergelijking met 2019). Ook het aantal hypotheekaanvragen bedoeld voor de aankoop van een woning steeg met 14,9% naar 79.229, maar daarmee lijkt de groei wel wat af te vlakken aangezien dit in Q1 nog 20% was.
Het gemiddelde hypotheekbedrag en de gemiddelde woningwaarde zijn met respectievelijk 4 en 9 procent gestegen ten opzichte van Q2 2019 en kwamen daarmee uit op € 254.000 en € 380.000. De hoeveelheid ingebrachte eigen middelen daalde fors (-11,4%), dit komt door het hoge aantal oversluitingen waar er relatief weinig eigen middelen ingelegd wordt. Binnen de kopersmarkt werd gemiddeld € 35.000 aan eigen geld ingelegd, een stijging van 2% in vergelijking met het jaar daarvoor.
Binnen dit kwartaaloverzicht wordt nadrukkelijk onderscheid gemaakt tussen de kopers- en niet-kopersmarkt. Door linksboven in het scherm een selectie te maken onder ‘Koper’ beperk je de getoonde informatie in het overzicht tot desbetreffende markt.
Er is opnieuw sprake van een recordaantal hypotheekaanvragen. Waar de kopersmarkt een sterk slot beleefde, lijkt de storm op de niet-kopersmarkt gedurende het kwartaal juist iets te zijn afgezwakt.
Kopersmarkt
▪ Er werden 79.229 hypotheekaanvragen gedaan voor de aankoop van een woning, 14,9% meer in vergelijking met 2019 Q2.
▪ Het gemiddelde hypotheekbedrag steeg van € 285.000 naar bijna € 310.000 (+8,6%). Tegelijkertijd zijn woningen ten opzichte van vorig jaar 8,8% meer waard geworden en is de gemiddelde koopwoning nu € 378.000 waard.
▪ Net als in het eerste kwartaal van dit jaar lenen kopers weer meer. Gemiddeld werd voor de aanschaf van een woning 4,22 keer het inkomen geleend waar dit een jaar eerder 4,01 was. Daarnaast daalde de verhouding tussen het aangevraagde hypotheekbedrag en de marktwaarde van 84,4% naar 84%.
▪ Ten opzichte van het tweede kwartaal in 2019 werden er 9,2% meer hypotheken met NHG aangevraagd tegenover 19,0% meer hypotheken zonder NHG.
Aanvragen worden op basis van tientallen kenmerken toegewezen aan het profiel waar zij de meeste overeenkomsten mee hebben. Zo onderscheiden we 10 soorten hypotheekaanvragers. Onderaan dit overzicht vind je een toelichting per klantprofiel.
De grootste groei is te zien in het hogere segment van de kopersmarkt, maar ook onder de starters was er een duidelijke toename zichtbaar van het aantal hypotheekaanvragen. De stijging van de hypotheken voor financiering van verbouwingen is opvallend te noemen en is mogelijk een gevolg van de intelligente lockdown.
Kopersmarkt
▪ De Doorstromer NHG, Gepensioneerde en Ondernemer Aankoop hadden het het lastigst in het tweede kwartaal. Gezamenlijk deden zij 17.800 aanvragen, slechts 0,9% meer dan in dezelfde periode een jaar eerder.
▪ We zien een opvallende stijging in het aantal huizenbezitters dat een nieuwbouwwoning koopt. De Opstromer Nieuwbouw heeft 37% meer aanvragen gedaan en is daarmee de sterkste stijger onder de kopers. Zij leenden gemiddeld € 494.000 (+4,5%) om woningen te kopen ter waarde van € 613.000 (+5,4%).
▪ Ook waren er in het tweede kwartaal van 2020 meer starters actief op de woningmarkt dan in 2019. Zowel de Starter Jong als Starter Stabiel vroegen met 8.900 (+10,6%) en 14.100 (+11%) aanvragen vaker een hypotheek aan. Toch zien we dat de stijging van het aantal starters net iets minder hard gaat dan de stijging onder kopers in de hogere marktsegmenten.
▪ Gepensioneerde kopers vragen gemiddeld het laagste bedrag aan (€146.700). Als je dit bedrag vergelijkt met het gemiddelde hypotheekbedrag dat zij vorig jaar aanvroegen dan is dit bedrag wel het meeste toegenomen (+10%) ten opzichte van de andere profielen in kopersmarkt.
Lagere Inkomens lijken in toenemende mate uit te wijken naar Zeeland. Kopersmarkt Flevoland profiteert niet mee van de landelijke groei van 14%. Niet-kopersmarkt in Friesland en Gelderland meer dan verdubbeld.
Kopersmarkt
▪ Zuid-Holland bleef ook in het tweede kwartaal de grootste kopersmarkt met 14.000 aanvragen (+14,2%), opnieuw gevolgd door Noord-Holland met 11.600 aanvragen (+11,7%) en Noord-Brabant met 11.000 aanvragen (+16,1%).
▪ De sterkste toename was ditmaal te vinden in Zeeland: er werden 22% meer aanvragen gedaan. Opvallend hierbij is dat vooral de Doorstromer NHG (+34,7%) en Starter Jong (+33,6%) het in deze provincie goed deden en de stijging van de gemiddelde woningwaarde met 3,9% ver onder het landelijk gemiddelde lag.
▪ In Overijssel werden er 800 meer hypotheken aangevraagd dan in 2019 Q2, een stijging van 20%. In tegenstelling tot Zeeland zit de groei hier echter hoofdzakelijk in de hogere segmenten, namelijk bij de Opstromer (+46,2%) en de Starter Hoog Segment (+31,7%).
▪ Flevoland is de enige provincie waar de kopersmarkt nauwelijks groeide (+0,9%). Dit is tevens de enige provincie waar er minder hypotheken met NHG werden aangevraagd dan het jaar ervoor (-2,4%).
Hoewel energiebesparing al enkele jaren een belangrijk onderwerp is op de woningmarkt, werden er in het tweede kwartaal van 2020 in verhouding minder vaak energiebesparende voorzieningen meegefinancierd. Ook lijkt er door corona wat minder aandacht voor energielabels wanneer dit vergeleken wordt met het eerste kwartaal van dit jaar, wat wel weer opmerkelijk is gezien de stijging in het aantal verbouwingen.
Kopersmarkt
▪ Het percentage aanvragen in de kopersmarkt waarbij een energielabel bekend is, is met ruim 3 procentpunt gestegen van 33,6% naar 36,8% in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Dit is echter lager dan de 39,2% in het eerste kwartaal van dit jaar.
▪ Bij 5,1% van de aanvragen werd gebruik gemaakt van de mogelijkheid energiebesparende voorzieningen mee te financieren, een daling van 7,7% ten opzichte van 2019 Q2. Ondanks dat de Doorstromer NHG hier nog het meeste gebruik van maakt (7% van de aanvragen), is hier de daling met 19% tevens het grootst.
▪ 14.000 hypotheekaanvragen waren bedoeld voor de aanschaf van een energiezuinige woning, 29% meer dan het jaar daarvoor. Met een gemiddelde woningwaarde van € 455.200 (+8,8%) zijn prijsontwikkelingen in het energiezuinige segment marktconform.
▪ Voor een energie neutrale of nul-op-de-meter woning wordt gemiddeld 4,7 keer het inkomen geleend. De waardestijging ligt met 4,9% ruim onder de gemiddelde waardestijging in de kopersmarkt.
De kloof tussen woningeigenaren en degene die de kopersmarkt willen betreden lijkt verder te zijn gegroeid: waar de één zijn overwaarde benut om door te kunnen stromen, moet de ander steeds meer eigen middelen inleggen om de financiering rond te krijgen. Daarnaast wint in de niet-kopersmarkt aflossingsvrij stevig aan populariteit.
Kopersmarkt
▪ Kopers in de lagere segmenten van de markt moeten in vergelijking met vorig jaar aanzienlijk meer eigen geld inleggen bij de aanschaf van een woning. Koploper is de Starter Jong die in het tweede kwartaal gemiddeld € 24.700 in moest leggen, € 1.500 meer dan in 2019 (+12,5%).
▪ De Gepensioneerde koper profiteerde het afgelopen kwartaal juist van de gestegen huizenprijzen: waar zij eerst bijna € 49.000 aan eigen geld nodig hadden was dit in het tweede kwartaal van 2020 nog € 42.800, een daling van bijna 13%.
▪ Ook de Opstromer Nieuwbouw neemt meer overwaarde mee en brengt minder eigen gelden in. Het percentage aanvragen van dit profiel waarbij € 5.000 of minder werd ingebracht steeg van 49% in 2019 Q2 naar 54% in 2020 Q2.
▪ Het percentage aanvragen van de Starter Hoog Segment waarbij tussen de € 10.000 en € 50.000 wordt ingelegd is gestegen van 49% naar 52%. Dit suggereert dat ook deze groep starters steeds vaker meer eigen geld moeten inbrengen voor het betreden van de koopmarkt.