In het derde kwartaal van 2020 registreerde HDN 118.555 hypotheekaanvragen, 15% meer dan in dezelfde periode vorig jaar (102.622). Hiervan waren 72.663 hypotheekaanvragen bedoeld voor de aankoop van een woning (+9,4%) en in 45.892 aanvragen ging het om oversluitingen (+26,7%). Hoewel het niveau nog fors boven dat van vorig jaar ligt, ziet HDN wel een terugloop ten opzichte van het tweede kwartaal van dit jaar: toen was er nog sprake van 145.940 hypotheekaanvragen.
De kopersmarkt laat een significante stijging in hypotheekbedrag en woningwaarde zien: het gemiddelde hypotheekbedrag ligt op € 312.400 en de gemiddelde woningwaarde op € 387.000. Dit is een stijging van 8 en 10 procent ten opzichte van dezelfde periode in 2019.
Binnen dit kwartaaloverzicht wordt nadrukkelijk onderscheid gemaakt tussen de kopers- en niet-kopersmarkt. Door linksboven in het scherm een selectie te maken onder ‘Koper’ beperk je de getoonde informatie in het overzicht tot desbetreffende markt.
Na het record brekende tweede kwartaal liep het aantal hypotheekaanvragen in de eerste weken van het derde kwartaal terug. In de loop van het kwartaal stabiliseerde de hypotheekmarkt zich echter rond de 9.000 hypotheekaanvragen per week.
Kopersmarkt
▪ Er waren 72.663 hypotheken voor de aanschaf van een woning, 9,4% meer dan in 2019 Q3.
▪ In vergelijking met Q3 2019 steeg het gemiddelde hypotheekbedrag met € 22.414 naar € 312.402 .
▪ Ten opzichte van het derde kwartaal 2019 steeg de gemiddelde woningwaarde met 9,6% van € 353.216 naar € 386.987 .
▪ Vergelijkbaar met het voorgaande kwartaal leende een koper 4,2 keer zijn eigen inkomen (4,07 in Q3 2019). De verhouding tussen het aangevraagde hypotheekbedrag en de waarde van de woning daalde van 84,3% naar 82,7% (Loan to Value).
▪ Het aantal hypotheekaanvragen met NHG bleef met 26.806 nagenoeg gelijk. Het aantal hypotheekaanvragen zonder NHG nam met 5.595 een stuk sterker toe en kwam uit op 45.857 (+13,9%).
Aanvragen worden op basis van tientallen kenmerken toegewezen aan het profiel waar zij de meeste overeenkomsten mee hebben. Zo onderscheiden we 10 soorten hypotheekaanvragers. Onderaan dit overzicht kunt u een toelichting per klantprofiel vinden.
Dat het steeds lastiger wordt om een woning te kopen met een relatief lager inkomen blijkt ook uit de hypotheekaanvragen. Zo is het aantal hypotheekaanvragen afkomstig van de Starter Jong en Starter Stabiel nagenoeg onveranderd gebleven ten opzichte van een jaar eerder, terwijl andere groepen sterk stijgen. Als voorbeeld: de opstromers lieten een groei van meer dan 20% noteren. Ook werden er net als in het tweede kwartaal van 2020 weer veel hypotheken aangevraagd voor de financiering van verbouwingen.
Kopersmarkt
▪ De Doorstromer NHG is het enige profiel dat niet alleen het aandeel zag teruglopen, maar ook een absolute daling liet noteren. Met 6.785 aanvragen was er sprake van een daling van 1,2%.
▪ De Opstromers stegen sterk met 20% meer aanvragen dan in Q3 2019. Deze groep leende gemiddeld € 335.000 (+7,6%) om een woning te kopen ter waarde van € 454.600 (+9,5%).
▪ De Opstromer Nieuwbouw laat een stijging zien van 25% meer aanvragen met een gemiddeld hypotheekbedrag van € 492.600 (+2,1%) en woningwaarde van € 614.600 (+2,7%).
▪ De Starter Jong vroeg in het afgelopen kwartaal 7.791 hypotheken aan ten opzichte van 7.743 in dezelfde periode in 2019. De Starter Hoog Segment liet daarentegen een groei van 12% noteren en kwam daarmee op 12.072 aanvragen uit.
▪ Het verschil tussen het gemiddelde hypotheekbedrag en de gemiddelde woningwaarde onder gepensioneerde kopers bedraagt inmiddels zo’n € 200.000. Het lijkt er op, dat er ook minder eigen middelen worden ingebracht dan in 2019 Q3 (€39.594, een daling van 17%) en er in toenemende mate gebruik gemaakt wordt van de overwaarde voor het financieren van de woning.
Groningen is de enige provincie waar minder hypotheekaanvragen werden gedaan voor de aankoop van een woning in vergelijking met een jaar eerder. Net als in het tweede kwartaal van dit jaar blijft echter ook de kopersmarkt in Flevoland achter met een stijging van slechts 1%. Sterkste toename van oversluitingen en tweede hypotheken in Zeeland (+42%) en Overijssel (+40%).
Kopersmarkt
▪ De grootste kopersmarkt was wederom te vinden in Zuid-Holland met 13.267 aanvragen, een stijging van 11,6% ten opzichte van 2019 Q3, opnieuw gevolgd door Noord-Holland met 10.580 aanvragen (+8,2%) en Noord-Brabant met 9.808 aanvragen (+9,4%).
▪ In Groningen werden er 2.019 aanvragen gedaan voor het kopen van een woning, een daling van 7,9%. Daarmee is dit de enige provincie waar er sprake is van een krimp van de kopersmarkt.
▪ Qua aantallen bleef de kopersmarkt in Flevoland vrijwel onveranderd met 1.984 (+1,0%). Wel is er een duidelijke verschuiving zichtbaar: de Doorstromer NHG (-21,5%), Starter Stabiel (-3,1%) en Starter Jong (-1,8%) vroegen allen minder hypotheken aan.
▪ Zeeland noteerde de sterkste stijging van hypotheekaanvragen van de Starter Jong (+31%).
▪ De Ondernemer Aankoop doet het goed in Limburg (+17%). Wel moet hierbij opgemerkt worden dat het verhoudingsgewijs om kleine aantallen gaat.
Het energielabel wordt steeds vaker opgegeven bij het aanvragen van een hypotheek. Van 31,8% van de aanvragen in 2020 Q3 was een label bekend, een stijging van 14,1% ten opzichte van het jaar daarvoor. Ook wordt er iets meer geïnvesteerd in energiebesparende voorzieningen, ondanks een afname in de kopersmarkt.
Kopersmarkt
▪ Van 40,2% van de aanvragen was een energielabel bekend ten opzichte van 34,2% in 2019 Q3 (+17,4%). Niet eerder was dit percentage zo hoog.
▪ Bij 5,0% van de aanvragen werd gebruik gemaakt van de mogelijkheid energiebesparende voorzieningen mee te financieren, een daling van 0,3 procentpunt ten opzichte van een jaar eerder.
▪ De vier meest voorkomende labels (A++, A, B en C) verzorgen 65% van de aanvragen waarbij een label bekend is.
▪ De gemiddelde woningwaarde van een energiezuinige woning steeg met 7,9% naar € 456.584. Bij woningen met een energielabel B of lager was de toename opvallend genoeg een stuk groter, namelijk 13,3%.
▪ Een energie neutrale woning was gemiddeld € 487.514 waard in 2020 Q3. Hoewel dit een stijging is van 1,9% ten opzichte van vorig jaar, is het tevens bijna € 6.000 minder dan vorig kwartaal.
Er is in de koopmarkt meer 'eigen inbreng’. Wel ziet HDN dat zowel het aandeel kopers met weinig eigen inbreng (tot € 5.000) als kopers met veel eigen inbreng (€ 20.000 of meer) is toegenomen ten opzichte van het derde kwartaal van vorig jaar.
Kopersmarkt
▪ Bij het kopen van een woning werd gemiddeld € 35.500 eigen geld ingelegd ten opzichte van € 34.221 in dezelfde periode het jaar daarvoor, een stijging van 3,8%.
▪ Binnen de kopersmarkt bestaan er echter grote verschillen. Bij hypotheken met NHG werd € 24.135 aan eigen middelen ingelegd, een toename van maar liefst 19,6% ten opzichte van 2019 Q3. Kopers die geen NHG afsloten brachten gemiddeld € 42.727 aan eigen geld in, een daling van 2,6%.
▪ De Starter Jong zag het benodigde eigen geld het sterkst toenemen met 20,4% naar € 26.772.
▪ Het percentage aanvragen waarbij tussen de € 5.000 en € 20.000 aan eigen middelen wordt ingebracht is afgenomen van 36% in 2019 naar 31% in 2020.